Trong mỗi trận đấu bóng đá, ngoài trọng tài chính, trọng tài phụ còn đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc đảm bảo tính công bằng và chính xác cho từng pha bóng. Vậy luật trợ lý trọng tài là gì? Quyền hạn của họ là gì? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết.
Luật trợ lý trọng tài là gì?
Theo tìm hiểu của những người quan tâm nhà cái uy tín, trợ lý trọng tài – thường được gọi là trọng tài biên – là người hỗ trợ trọng tài chính quan sát và theo dõi các tình huống xảy ra gần đường biên dọc và khu vực ngoài sân.
Theo luật về trợ lý trọng tài trong bóng đá , họ không có quyền đưa ra quyết định cuối cùng nhưng lại đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc phát hiện những sai lầm ngoài sân cỏ, bóng đi ra ngoài biên và những pha phạm lỗi ngoài tầm nhìn của trọng tài , đưa ra tín hiệu cho trọng tài chính xử lý tình huống.
Những quy định trong luật trợ lý trọng tài là
- Vị trí và di chuyển :
- Trợ lý trọng tài thường di chuyển dọc theo đường biên dọc ở phần sân được phân công, giữ vị trí ngang bằng với cầu thủ phòng ngự thứ hai hoặc bóng (tùy theo vị trí nào gần đường biên ngang hơn) để quan sát chính xác vị trí việt vị.
- Trong các tình huống đá phạt góc, trợ lý trọng tài đứng gần cờ góc để giám sát khu vực đá phạt góc và các lỗi phạm lỗi trong khu vực phạt đền.
- Tín hiệu:
- Trợ lý trọng tài sử dụng cờ để báo hiệu các tình huống như ném biên, đá phạt góc, phát bóng lên, vị trí việt vị hoặc các lỗi phạm luật.
- Các tín hiệu bao gồm:
- Cờ giơ lên: Chỉ ra rằng bóng đã ra khỏi cuộc chơi hoặc ở vị trí không đúng.
- Hướng của cờ: Xác định đội nào được hưởng quả ném biên/phóng phạt góc/phát bóng lên.
- Cờ ngang vai: Chỉ ra vị trí ngoài khu vực, với vị trí của cờ cho biết nơi xảy ra hành vi phạm tội (gần, ở giữa hoặc xa).
- Vẫy cờ: Biểu thị một lỗi nghiêm trọng hoặc cần trọng tài can thiệp.
- Trong các giải đấu lớn, trợ lý trọng tài sử dụng radio để liên lạc trực tiếp với trọng tài chính và nhóm VAR.
- Quyền hạn:
- Trợ lý trọng tài chỉ đưa ra khuyến nghị hoặc báo cáo cho trọng tài chính và không có quyền dừng trận đấu hoặc đưa ra quyết định độc lập.
- Nếu thẩm phán không đồng ý, quyết định của thẩm phán là quyết định cuối cùng.
- Thay thế :
- Nếu trợ lý trọng tài không thể tiếp tục làm nhiệm vụ (do chấn thương hoặc lý do khác), trọng tài thứ tư hoặc trọng tài khác có thể thay thế, tùy theo quyết định của trọng tài.
Nhiệm vụ và quyền hạn của trợ lý trọng tài
Trợ lý trọng tài hỗ trợ trọng tài chính trong một số nhiệm vụ nhất định, nhưng không có quyền đưa ra quyết định cuối cùng. Trọng tài chính luôn là người đưa ra quyết định cuối cùng. Nhiệm vụ chính của trợ lý trọng tài được những người tìm hiểu khuyến mãi hàng đầu tổng hợp bao gồm:
- Quan sát bóng ra ngoài:
- Xác định thời điểm bóng vượt qua đường biên dọc (ném biên) hoặc đường biên ngang (phát bóng lên, phát bóng góc) và đội nào có quyền đưa bóng vào cuộc.
- Ra hiệu bằng cách giơ cờ và chỉ về phía đội bên phải.
- Giám sát việt vị :
- Theo dõi vị trí của cầu thủ để phát hiện tình huống có người không đúng vị trí (Luật 11), đặc biệt là trong các pha tấn công gần khu vực phạt đền.
- Giơ cờ để chỉ ra liệu một cầu thủ có đang ở vị trí không thuận lợi và tham gia trò chơi hay không (ảnh hưởng đến trò chơi, ảnh hưởng đến đối thủ hoặc tìm kiếm lợi thế).
- Phát hiện lỗi và hành vi xấu :
- Phát hiện các hành vi phạm lỗi (như đẩy, kéo áo) hoặc hành vi sai trái (như lạm dụng, bạo lực) xảy ra ngoài tầm nhìn của trọng tài.
- Ra hiệu bằng cờ hoặc liên lạc vô tuyến để thông báo cho trọng tài chính.
- Hỗ trợ trong một số tình huống :
- Theo dõi khoảng cách của các cầu thủ đối phương trong khi thực hiện đá phạt , ném biên , đá phạt góc hoặc phát bóng lên (ví dụ: đảm bảo bạn cách bóng ít nhất 9,15 m trong khi thực hiện đá phạt hoặc 2 m trong khi thực hiện ném biên).
- Hãy cẩn thận với những lỗi phạm lỗi trong khu vực phạt đền khi thực hiện đá phạt đền hoặc đá phạt trực tiếp gần khung thành .
- Hỗ trợ quản lý thay thế :
- Kiểm tra quy trình thay người (Luật 3), đảm bảo cầu thủ ra vào sân thi đấu đúng cách.
- Báo hiệu yêu cầu thay đổi từ huấn luyện viên bằng cách giơ bảng điểm điện tử hoặc thông báo cho trọng tài.
- Quan sát khung thành:
- Xác định xem bóng đã vượt qua vạch cầu môn hay chưa trong những tình huống không rõ ràng (không có công nghệ vạch cầu môn).
- Báo hiệu bàn thắng hoặc quả phát bóng/phạt góc tùy theo tình huống.
- Hỗ trợ quản lý trận đấu:
- Quan sát hành vi của huấn luyện viên, cầu thủ dự bị và khu vực kỹ thuật để đảm bảo tuân thủ các quy tắc.
- Báo cáo các sự cố (như vật thể do khán giả ném, gây mất trật tự) cho trọng tài.
Các CLB đã áp dụng luật trợ lý trọng tài
Các câu lạc bộ như Sporting CP , SSC Napoli , AS Roma , West Ham United , Aston Villa , Atlético Madrid và Sevilla FC đều tham gia các giải đấu sử dụng luật trợ lý trọng tài và công nghệ hỗ trợ:
- Atlético Madrid và Sevilla FC (La Liga): Các trợ lý trọng tài theo dõi chặt chẽ các tình huống việt vị của Antoine Griezmann (Atlético) hoặc Dodi Lukébakio (Sevilla), đặc biệt là trong các trận derby như Derbi Madrileño hoặc Derbi Sevillano, với sự hỗ trợ của SAOT và VAR.
- West Ham United và Aston Villa (Ngoại hạng Anh): Các trợ lý trọng tài sẽ sử dụng SAOT từ mùa giải 2024–25 để đánh dấu vị trí của Jarrod Bowen (West Ham) hoặc Ollie Watkins (Aston Villa), đảm bảo độ chính xác trong lối chơi tấn công.
- SSC Napoli và AS Roma (Serie A): Trợ lý trọng tài đã phối hợp với VAR để kiểm tra các tình huống liên quan đến Romelu Lukaku (Napoli) hoặc Artem Dovbyk (Roma), đặc biệt là ở tình huống bóng gần vòng cấm.
- Sporting CP (Primeira Liga và Champions League): Tại Champions League, các trợ lý trọng tài sử dụng SAOT và GLT để theo dõi chuyển động của Viktor Gyökeres , đảm bảo đưa ra quyết định chính xác về lỗi việt vị hoặc bàn thắng.
Trợ lý trọng tài và công nghệ VAR
Trong thời đại công nghệ, luật trợ lý trọng tài cũng mở rộng vai trò hỗ trợ của VAR. Trợ lý trọng tài giờ đây không chỉ là người phất cờ mà còn phối hợp với tổ VAR để xem xét các tình huống:
- Mục đích đáng ngờ
- Lỗi vị trí rất nhỏ
- Có phạt hay không phạt?
- Thẻ đỏ trực tiếp
Ngay cả với VAR, trọng tài vẫn đưa ra quyết định cuối cùng , nhưng vai trò của trợ lý trọng tài trong việc đưa ra góc nhìn ban đầu là cực kỳ quan trọng.
Luật trợ lý trọng tài là một phần quan trọng trong hệ thống luật bóng đá hiện đại. Trong một môn thể thao đòi hỏi sự công bằng và chính xác tuyệt đối như bóng đá, vai trò của trợ lý trọng tài là không thể thiếu – một mắt xích không thể thiếu trong việc duy trì sự chuyển động hợp lệ của bóng.
